Fixed Price vs Time & Material, czyli jak rozliczać się za projekt e-commerce
Na rynku spotkasz obecnie dwa najpopularniejsze modele rozliczeń za projekty. To Fixed Price oraz Time & Material. Warto znać korzyści i zagrożenia, które za sobą niosą oraz wiedzieć, przy jakich projektach sprawdzają się najlepiej.
W tym artykule dowiesz się:
- jak działają modele Fixed Price i Time & Material,
- jakie są ich zalety i wady,
- kiedy się je stosuje.
Metoda rozliczenia Fixed Price
Model Fixed Price na samym początku określa dokładny koszt projektu. Wykonawca przygotowuje kosztorys na podstawie szczegółowej analizy i specyfikacji projektowej. Dzięki temu planuje przebieg wszystkich prac etap po etapie, oblicza jej nakład oraz ilość czasu potrzebnego na realizację projektu.
Fixed Price posiada kilka istotnych zalet.
Pierwszą z nich jest przewidywalność budżetu oraz zakresu prac.
Druga to minimalne zaangażowanie inwestora, który nie bierze czynnego udziału w pracach zespołu i odbiera gotowy produkt.
Trzecią zaletą Fixed Price stanowi ograniczenie liczby zmian w projekcie, ponieważ zakres działań określa się z góry.
Wydawać by się mogło, że system, w którym dokładnie wiadomo, co, kiedy i za ile dostaniesz, jest najlepszym z możliwych. Niestety, ale są też pewne ale.
Fixed Price nie zakłada możliwości dokonywania zmian w zakresie wdrożenia w trakcie jego realizacji. Dla wykonawcy związane jest to z dużym ryzykiem początkowym. Dotyczy ono przede wszystkim większych projektów, przy których przewidzenie całkowitego przebiegu prac i zmiennych po drodze jest praktycznie niemożliwe. Wykonawca musi wziąć zapas, by w razie pojawienia się komplikacji uniknąć spadku jakości produktu i dostarczyć rozwiązanie zaspokajające potrzeby klienta w jak najwyższym stopniu. Dlatego przy wycenie często zawyża całkowity koszt realizacji.
Co dzieje się w przypadku komplikacji czy potrzeby aktualizacji oprogramowania?
Taka sytuacja wymaga określenia dalszych warunków pracy (aneks do umowy, kolejna umowa lub po prostu zamówienie na prace programistyczne). Zmiany generują dodatkowe koszty, a wówczas Fixed Price traci największe zalety: przewidywalność oraz stałą cenę.
| Zalety | Wady |
Metoda rozliczenia Time & Material
Model Time & Material zakłada rozliczanie się za faktycznie wykonaną pracę. Stosuje się go w przypadku umów godzinowych, gdy w trakcie prac nad projektem mogą zmienić się ilość i zakres działań oraz potrzeby biznesowe. Umożliwia swobodne sterowanie budżetem i szybką realizację poszczególnych etapów. A to gwarantuje oszczędność.
Głównymi zaletami Time & Material są transparentność, elastyczność i dynamika prac. Przed ich rozpoczęciem wykonawca przeprowadza szczegółową analizę (choć nie z takim naciskiem jak w modelu Fixed Price, ponieważ doprecyzowania będą pojawiały się w trakcie działań). Prace ruszają szybciej, a inwestor rozlicza się z agencją etap po etapie. Bierze też aktywny udział w projekcie i ma pełny wgląd do raportów finansowych.
Taki system jest niezwykle korzystny w przypadku, gdy klient nie ma precyzyjnie określonych wymagań projektowych lub jest świadom tego, że jego założenia mogą się dynamicznie zmieniać wraz z rozwojem projektu. Jest również mniej ryzykowny niż Fixed Price, ponieważ w razie komplikacji pozwala aktywnie reagować lub wstrzymać prace projektowe.
Czy w Time & Material istnieją jakieś zagrożenia?
Niestety tak. Ze względu na dużą swobodę finansową rodzi on niebezpieczeństwo utraty kontroli nad budżetem. Może to zaważyć na sukcesie całego przedsięwzięcia, grożąc przekroczeniem budżetu lub wstrzymaniem prac na czas nieokreślony.
Niektórzy za wadę tej formy rozliczenia mogą również uznać potrzebę czasochłonnego zaangażowania. Wymaga ona udziału osoby kompetentnej, która sprawuje stały nadzór nad budżetem oraz pracami zespołu.
| Zalety | Wady |
|---|---|
do oceny pracy i efektywności zespołu stałego nadzoru nad budżetem |
Fixed price vs Time & Material. Kiedy je stosować?
Model rozliczeniowy dobiera się w zależności od charakteru i potrzeb projektu. Istotne są m.in. wymagania początkowe, przewidywany czas realizacji przedsięwzięcia, a także określenie swobody i elastyczności działań.
Model Fixed Price stosuje się przy:
- jasno określonych wymaganiach i terminach;
- projektach prostych i krótkoterminowych;
- oprogramowaniu podlegającemu ścisłym normom prawnym, np. systemach księgowości czy bazach zarządzania dokumentami w urzędach;
- sztywnym budżecie;
- braku możliwości zaangażowania klienta w pracę zespołu;
- małych projektach o ograniczonym zakresie, np. MVP.
Model Time & Material stosuje się, kiedy:
- trzeba zrealizować duży projekt rozciągnięty w czasie;
- wymagania nie są ściśle zdefiniowane;
- trudno na początku przewidzieć czas realizacji;
- brakuje dokładnej wizji projektu;
- potrzeba elastycznego systemu zarządzania finansami;
- trzeba będzie dynamicznie reagować na zmiany;
- istnieje potrzeba (i możliwość) czynnego udziału inwestora w konsultacjach oraz pracach projektowych;
- potrzebna jest transparentność prac;
- projekt dotyczy dynamicznie zmieniającej się branży.
Podsumowanie
Pamiętasz, że w świecie e-commerce nic nie jest czarno-białe? Nie można zatem powiedzieć, że jeden z wymienionych modeli jest gorszy lub lepszy od drugiego. Efektywność każdego z nich zależy od indywidualnych potrzeb i oczekiwań.
Fixed Price sprawdzi się w realizacjach krótkoterminowych. Jego największymi atutami są prostota i przewidywalność. Pamiętaj jednak, że są one ryzykowne w przypadku realizacji długoterminowych.
Time & Material to idealne rozwiązanie dla długoterminowych inwestycji, w których trudno przewidzieć czas realizacji oraz wszystkie zmienne po drodze. Jego atutami są swoboda, elastyczność i dynamiczność. Niekiedy jednak potrzeba czasochłonnego zaangażowania w projekt może przerodzić się w problem, a elastyczne zarządzanie finansami – w ryzyko przekroczenia zakładanego budżetu.